Wat
zijn SCCs? Bij vissen komen 4 verschillende zintuigen voor
chemische prikkels voor: reukzin, smaakzin, algemene chemische zin
(communissysteem), en solitary chemoreceptor cellen (SCCs). SCCs liggen
verspreid over de huid en hebben slechts een enkele microvillus als
detector (
Mary Whitear,
1952). Daarom heten SCCs ook wel oligoville chemoreceptorcellen. Ze
kunnen gekleurd worden met methyleenblauw. Ze worden geïnnerveerd door
de trigeminis zenuw. Hun precieze functie is moeilijk vast te stellen
omdat ze zo klein
zijn, en zo verspreid liggen. Verrassenderwijs liggen ze dicht
opeengepak op de voorste rugvin van de meunensoorten
Gaidropsarus sp en
Ciliata sp.
Een dikke zenuw verbindt de SCCś met de hersenen. Kurt
Kotrschal en Rob Peters
slaagden er in aan te tonen dat SCCs vooral
reageren op "huidwater" van andere vissoorten. Zij deden dit door
middel van het elektrofysiologisch
afleiden
van de zenuw bij vrij rondzwemmende vissen.
Lees verder:
References/Sources
Afbeeldingen links: Boven:
Ciliata mustela (
tekening: FAO
Cimus_u0.gif). Let op de plaats van de voorste rugvin,
juist
achter de eerste vinstraal.
Midden: SEM Foto van een smaakknop (afmeting ongeveer 40 µm) op de
baarddraad van een 1 maand oud dwergmeervalletje
(Foto Cees Eigenhuis & Jan van der Linden, 1981). De wormachtige
struktuurtjes lijken op (en zijn misschien wel) de SCCs die
beschreven zijn in
Kotrschal
et al. 1984. Ze
hebben ongeveer hetzelfde voorkomen.
Onder: Het
30 cm lange doorstroombakje waarin de elektrofysiologische afleidingen
plaats vonden.
Afbeelding onder: Een papierregistratie van de afleiding van de
zenuwaktiviteit van de zenuw die de SCCs innerveert op de voorste
rugvin, tijdens stimulatie met huidwater van een andere vissoort,
Cottus gobio (
Peters et al. 1991).
Midden: Zenuwactiviteit, maatstaf 100 µV and 1 s. Boven:
Geintegreerd zenuwsignaal, willekeurige eenhheden. Onderste spoor:
Gefilterd myogram van de spieren van de voorste rugvin. Duidelijk is te
zien hoe de reactie van de SCCs samenhangt met de beweging van de
voorste rugvin.